Nasıl yaşarsak yaşayalım; ister aralıksız, ister molalarda onbeşer dakikadan hep dizi izliyoruz. Yüzlerce yerli ve yabancı dizi arasından, kim ne izliyor, bu diziler kimler için çekiliyor, siz hangi sosyolojik grupta değerlendiriliyorsunuz bilmek istemez misiniz? Bunu öğrenmenin kolay bir yolu var. Aşağıdaki yazım, yerli ve yabancı dizi izleyicilerinin davranışsal psikolojisi üzerine akademik bir denemşdsadşsa… Başlığı gördünüz ya ciddi ciddi çıktısını alıp okul ödevinize eklemeye hazırlanıyordunuz değil mi köftehorlar sizi… Şaka şaka. İsteyen kullansın valla mis gibi analiz!
Bir gününüz nasıl geçiyor? Her sabah aynı saatte uyanan, hemen bilgisayarın başına geçen, spora hangi gün gidileceğini, çocuğun kurs ücretinin ne zaman yatırılacağını ajandasına not alanlardan mısınız? Yoksa, sabah çocukları okula gönderince biraz evle biraz kendisiyle ilgilenen yeni nesil ev kadını/erkeği misiniz? Belki öğretmensiniz; haftanın iki günü erken çıkıyorsunuz, belki de vardiyalı çalışan bir vinç operatörüsünüz. Öğrenciyseniz başka, memursanız başka program. Torun torba sahibi bir emekliyseniz program yapmadan gelişine yaşıyor olabilirsiniz.
Daha önce ulusal kanalların dizi formatını analiz etmiş, kanalına göre dizileri elekten geçirmiştim. Şimdi de şahane bir izleyici/dizi analiziyle karşınızdayım. Ben kimim, hangi diziyi izlemeliyim diye düşünmeyin, aşağıdaki listeden kendinizi bulun, dizilere bir göz atın. Sevdiğiniz diziler diğer grupta çıktıysa sorun etmeyin, alt tarafı başkalarının hayatını yaşıyorsunuzdur. Bir dizici tavsiyesi; kendinizi kandırmayın, özünüze dönün hemen!
Gizem – Tutku – Macera | Beyaz Yakalı
Telefonunda beş dakika arayla çalacak sekiz alarm kuruludur. Güneşten önce uyanır, jilet gibi giyinir, bir kahve bir poğaçayla plazasının yolunu tutar. En az iki toplantı, sayısız müşteri dırdırı, yetişmeyen işler To Do List’i derken akşamı eder. Arabasıyla trafikte çıldırmayacaksa metrobüs travmasına doğru yol alır. Kapıdan girdiğinde pestili çıkmıştır ve gözleri hasretle yatağını aramaktadır (hep böyle söyler).
Kinoalı salata ve haşlanmış kabakla helmelendirilmiş dana filetosundan iki ısırık alıp ajandasındaki işlere koşar; yalnızım selfiesi çeker, maç özetlerini alır, çamaşır makinesini çalıştırır, annesini arar, saçının boyasını beklerken Netflix‘i açar, ertesi günkü rutin plaza döngüsüne kadar kalan saatlerini dizi izleyerek geçirir (işte bunlar hep uykusuzluk!)
Ortalama bir beyaz yakalı BluTV, PuhuTV veya Netflix’e üyedir ve altyazısını dert etmeden (hıhı evet) internetten de dizi izler. Yabancı kelime dağarcığı geniştir ve polisiye/gerilim dizilerinin ustasıdır. Dizi ve filmler hakkında yabancı basını takip eder, Star Wars’un dizisi çıktı mı ilk bunlar duyar. Spin off, cross over hep bunlarda. GoT final sezonu için pazartesi sendromunu aşarak sabaha karşı 5’te uyananlar bu gruptadır.
Favori Kanal: Star TV ve Kanal D.
Favori dizi: Game of Thrones, House of Cards, How To Get Away With Murder, Agents of S.H.I.E.L.D, Lucifer, This is Us, Westworld, Billions, Narcos, Stranger Things, ille de Friends, ille de How I Met Your Mother… Yerlilerden Ufak Tefek Cinayetler, İstanbullu Gelin, İçerde/Çukur, maziyi özlüyorsa Poyraz Karayel ve Ezel. (Buraya öneri olarak Sense8, Sex Education, The Good Place, Şahsiyet, Bozkır ve Sacred Games’i de ekleyelim.)
Elem – Keder – Gözyaşı | Kamu Görevlisi/Memur
Eski nesil olanlarına kolalı da gömlek a’canım ne güzel yaraşır. Şaşmaz bir rutinleri vardır. Kaynıgillerin ne zaman oturmaya geleceği, çocukların banyosu, hangi kitaptan günde kaç sayfa okunacağına kadar hepsinin zamanı bellidir. İzlenecek dizilerin de katı bir programı vardır. Cuma akşamları mesela, hiçbir yere gidilmez, söz verilmez. Çift olanların evinde en az iki televizyon olur ve eşler ayrı kanallardan ayrı diziler izleyerek bu ayrışmadan daha sonra gururla bahsederler.
Ulusal kanalların dışında nadiren internet dizisi izler. Ortalama dışına çıkanları altyazılı sitelerden hoşlanmaz (çeviriler hep küfürlü arkadaşım!), Netflix’i arkadaşlarıyla paylaşımlı kullanır. Yerli dizilerin çoğuna hakimdir ve dizisinin oynadığı akşam misafir gelmesine ifrit olur. Ertesi gün dairede mutlaka kritik yapılır, cep telefonu melodisi Çukur jeneriğine ayarlanır.
Favori dizi: Eşkiya Dünyaya Hükümdar Olmaz, Diriliş: Ertuğrul, Kuzgun, Çukur, Çarpışma, Zalim İstanbul, Leke, Çocuklar Duymasın ve tabii ki Arka Sokaklar. Yabancı dizi takip eden ve özellikle bekar olanlar cuma ve cumartesi geceleri binge yapmayı tercih eder. Bazı cesur memurların dairede cep telefonundan dizi izlediği rivayet edilir. Friends, Lost, Breaking Bad, Walking Dead, House, Supernatural (ertesi gün dairede havası atılacak, Batılılaşma üzerine ahkâm kesilecek.)
Favori Kanal: TRT1, Show TV, Kanal D
Trajik Bir Öfori* | Ev Hanımı/Beyi
Instagram’daki el emeğim göz nurumcular, “prensimin diş buğdayı” tutkunları, “sabah gözümü açıyorum, çocuklar gidesiye evi topla çamaşırları yerleştir inan olsun Gel Konuşalım’a zor yetişiyorum. Sen asıl dünkü Müge Anlı’yı gördün mü yer yurt davasına kaybedivermişler dedeyi, ay neler var” serzenişçileri, uzun reklam aralarından yılmışlar, “ay görüyomusun kadının başına neler geldi Şaziment”çiler bu gruptadır. Sabah açılır o televizyon, akşam bey gelene kadar kapanmaz. Politik şeylerden(!) sıkılmıştır zaten, en iyisi bu dizilerdir.
Ev hanımı profilinin bilmediği yoktur. Şeyma’yı da Avengers’ı da onlara soracaksın. Dizilerdeki son modayı takip eder, satın alamıyorsa örer/diker. İstanbullu Gelin’de Esma Sultan’a öykünür, Kızım’ın ufaklığına bayılır. Aynı premsesi Eslemcansu gibidir. Batı bizi kıskanıyordur, her şey yolundadır, gelsin demli bir çaydır, hayat bir öforyadır (*öfori: anlamsızca mutluluk, ayakların yerden kesilme hali, Erkenci Kuş dişi modu.)
Favori Dizi: Kadın, Sen Anlat Karadeniz, Bir Aile Hikayesi, Kızım, Jet Sosyete, Hercai, Bir Zamanlar Çukurova, Vuslat, Halka, Payitaht: Abdülhamit, 80’ler, 90’lar, Erkenci Kuş, Güldür Güldür, Kanıt, Müge Anlı ile Palu Ailesi, Zahide Yetiş’le Kulunç Tedavisi, Pınar Karahan’la Ay Ne Kadar Beceriklisiniz, Derya Baykal’la Örgü Nakış Dikiş. Gelin Evi, Yemekteyiz, Gelinim Mutfakta, Selena, Sihirli Annem, Pepee, Masha ile Koca Ayı (anne olunca anlarsın…)
Favori Kanal: Fox TV, TV8 ve ATV.
Kontör – Kota ve Süper Olan Her Şey | Öğrenci
Netflix üyeliğinizde boş profil yeri varsa bu arkadaşlarla hemen paylaşın. Eğer altyazı çevirmeniyseniz dizinin yeni bölümü internete düşer düşmez lütfen bütün işinizi gücünüzü bırakın ve imece usulü çeviriverin şuncağız 45 dakikayı. Öyle edebi cümleler gerekmiyor, konuyu anlasa yeter, o zaten çeviri hatalarını bulup sana itinayla çemkirecektir. Ama lütfen “f.ck” yerine “nalet gelsin” yazmayın. Buna çok kızıyorlar.
Online dizi yayıncılığının hedef kitlesidir. Ulusal kanallarla pek işi yoktur. Yerli programları hep YouTube’tan, dizi modasını ve repliklerini sosyal medyadan bölümü izlemeden de öğrenir. Bu yeni nesil çok fena geliyor arkadaşlar. Onları şu cümlelerden tanıyın: Ben hep belgesel, Youtube falan… Yeni bölüm ne zaman düşer abi? Bi’de şu altyazıları halletsenize akşama, haftasonu kurs murs yetişemiyoruz. Kanka sen şu bizim dizinin altyazılısının torentini buldu muydun?
Favori Dizi: Arrow, The Flash, Gotham, iZombie, Supergirl, Preacher, Agents of S.H.I.E.L.D, Daredevil, Jessica Jones, Luke Cage, Agent Carter, Iron Fist, The Defenders, Inhumans, Legion, Cloak and Dagger, Umbrella Academy, Stranger Things, MacGyver, Supernatural, Sense8, Sex Education, American Horror Story, The 100, Jet Sosyete, Güldür Güldür, Bartu Ben, Fi-Çi, Çilek Kokusu, Erkenci Kuş, yetmezse No.309, Yetmezse İnadına Aşk, O da yetmedi Hakan: Muhafız. Kardeşim ne çok diziniz var buna internet mi dayanır? Atiye’ye biraz daha var, siz önce şu sınavları bir verin.
Favori Kanal: TTNET…
